Keizersnede: je litteken masseren voor een beter herstel

Ik raak een beetje gefrustreerd wanneer ik het over het herstellen van een keizersnede heb. Niet vanwege de keizersnede zelf, maar vanwege het totale gebrek aan nuttige informatie over het herstel.

Een keizersnede is een grote operatie waarbij er door meerdere lagen weefsel heen wordt gesneden. Je lichaam herstelt hier niet van wanneer je adviezen als ‘vooral niks tillen de komende 3 tot 6 weken’ en ‘begin na 6 weken maar met cardio’ opvolgt. Dit doet niks voor het herstel van de functie van je core spieren en bekkenbodem. Laat staan dat niet mogen tillen bijna onmogelijk is met een pasgeboren baby.

Wat dan wel?

Litteken massage

Een van de belangrijkste dingen die je kan doen voor een voorspoedig herstel is goed zorgen voor je litteken. En dit gaat verder dan de wond op zichzelf laten helen.

Voor ik je tips geef over hoe je je litteken masseert en waar je terecht kunt voor professionele hulp, wil ik uitleggen wat littekenweefsel is en hoe het verschillende lichamelijke functies negatief kan beïnvloeden.

Wat is en doet littekenweefsel?

Littekenweefsel is stevig, vezelachtig bindweefsel dat je normale weefsel vervangt na een ongeluk waarbij je huid, of meerdere lagen weefsel, beschadigd zijn geraakt. Het is gemaakt van hetzelfde materiaal als normaal bindweefsel, namelijk collageen. Echter, is dit collageen van een veel mindere kwaliteit dan dat van onbeschadigd bindweefsel. Ook is littekenweefsel meestal minder elastisch en soepel.

Het is belangrijk om in je achterhoofd te houden dat het litteken dat jij ziet zitten slechts het tipje van de ijsberg is. Het litteken van een keizersnede gaat veel dieper, omdat er dus door meerdere lagen weefsel is gesneden.

Doordat littekenweefsel stugger en van mindere kwaliteit is dan normaal weefsel kunnen er verklevingen ontstaan. Dit betekent dat het litteken verkleeft raakt met je huid, spieren en bindweefsel.

Dit is een reden waarom sommige vrouwen de spieren van hun core minder goed voelen werken of het gevoel hebben dat de aansturing minder is dan voor de zwangerschap. Een mindere aansturing van je core spieren kan weer leiden tot lage rugpijn. Doordat het litteken verkleeft zit aan de spieren kunnen deze zich minder goed aanspannen en zo raken ze verzwakt.

Andere klachten die kunnen ontstaan door het litteken van een keizersnede zijn:

• Pijn aan je schaamlippen of rondom je schaambot wanneer je opstaat
• Pijn bij gemeenschap
• Het gevoel dat je je buikspieren niet aan kunt spannen
• Urineverlies bij inspanning
• Pijn in je liezen, lage rugpijn of bekkenpijn
• Gevoelloosheid rondom het litteken
• Harde stukjes/bobbels op sommige plekken van het litteken
• Een stijf/gespannen gevoel rondom het litteken
• Darmklachten, zoals prikkelbaar darmsyndroom

Dat zijn nogal wat klachten die niet allemaal direct wijzen naar het litteken. Dit komt, omdat er rondom de plek van de keizersnede een heleboel zenuwen lopen die onder andere je bekkenbodemspieren aansturen. Daardoor kunnen er klachten als urineverlies ontstaan op een later moment na je bevalling. Door verklevingen kan de zenuw die je bekkenbodem aanstuurt bekneld raken.

Hoe masseer je je litteken?

Ik ben geen massage therapeut of bevoegd om iemand haar litteken te masseren en daarom verwijs ik mijn klanten na een keizersnede altijd door naar een geregistreerd bekkenfysio en/of een massage therapeut die gespecialiseerd is in het behandelen van littekenweefsel.

Doorgaans mag je 6 weken na je bevalling rustig beginnen met het masseren van je litteken. Zorg dat je alvast rond die 6 weken een afspraak hebt staan met een geregistreerd bekkenfysio zodat je vervolgens zelfstandig op een verantwoorde manier aan de slag kan met je littekenverzorging.

Ik ga je geen tutorial geven over hoe je zelf je litteken kunt masseren. Maak hiervoor dus een afspraak met iemand die er gespecialiseerd in is. Ga ook niet zomaar zelf aan de slag zonder dat je weet wat je doet. Litteken massage gaat verder dan een beetje wrijven, duwen of drukken op het litteken. Het doel van een litteken massage is er namelijk voor zorgen dat je litteken soepel kan bewegen in alle richtingen. Dit bereik je met specifieke massage technieken.

Hoe meer een litteken wordt gemasseerd en bewogen, hoe zachter en soepeler het weefsel wordt. Zo verklein je dus de kans op verklevingen en daarmee de kans op het krijgen van lichamelijke klachten. Een litteken dat in alle richtingen kan bewegen sluit beter aan op je normale bindweefsel, omdat de huid ook in alle richtingen hoort te bewegen.

Litteken massage kan pijnlijk zijn, omdat het weefsel dat (eventueel) verkleeft is een verminderde bloedtoevoer heeft. Maar uiteindelijk is deze pijn het waard, omdat je litteken soepeler wordt.

Kan een litteken na maanden of jaren ook nog worden gemasseerd?

Ja! Ook al ben je jaren geleden bevallen, dan heeft litteken massage nog steeds zin.

Het littekenweefsel, net als al ons andere bindweefsel, vernieuwt zichzelf voortdurend. Een litteken dat nog ‘vers’ is, 6-8 weken oud, vernieuwt zich sneller en is daardoor makkelijker te behandelen. Ofwel, de behandeling slaat sneller aan. Een ouder litteken vernieuwt zichzelf ook nog steeds, maar in een trager tempo.

Een litteken dat nooit is gemasseerd wordt meestal erg gevoelig, of pijnlijk, bij aanraking. Door het litteken te masseren neemt de bloedtoevoer naar het litteken toe en dit maakt dat het litteken minder pijnlijk aanvoelt.

Zoals je hebt gelezen gaat het herstellen van een keizersnede niet alleen over voldoende rusten en daarna weer aan de slag in de sportschool. Hoe je je litteken verzorgt is van grote invloed op hoe goed je lichaam functioneert na je bevalling. Zowel op de korte, als op de lange termijn.

Hopelijk heb je door dit artikel een goed beeld gekregen van littekenweefsel en litteken behandeling na een keizersnede.

Heb je toch nog een vraag? Laat deze dan achter in de comments hieronder.